Crop Insurance Date: खरीप हंगामात झालेल्या अतिवृष्टीमुळे नुकसान झालेल्या शेतकऱ्यांसाठी राज्य सरकारने ₹ ३१ हजार कोटींचे पॅकेज जाहीर केले होते. या घोषणेत पीक विमा योजनेतून हेक्टरी ₹ १७,५०० देण्याचे आश्वासन दिले होते.
Crop Insurance Date
मात्र, ही रक्कम शेतकऱ्यांच्या खात्यात नेमकी कधी जमा होणार आणि ती मिळवण्यासाठी काय अटी आहेत, याची सविस्तर माहिती खालीलप्रमाणे आहे.
१. भरपाई कधी मिळणार? (संभाव्य तारीख) Crop Insurance
पीक विमा नुकसान भरपाई ही पीक कापणी प्रयोगाच्या आकडेवारीवर अवलंबून असल्याने, पैसे जमा होण्यास वेळ लागत आहे.
| तपशील | सद्यस्थिती आणि संभाव्य कालावधी |
| पीक कापणी अहवाल | राज्यातील सुमारे ८२ टक्के महसूल मंडळांमधील प्रयोगाचे आकडे कृषी विभागाकडे प्राप्त झाले आहेत. |
| अंतिम अहवाल मुदत | उर्वरित १८ टक्के मंडळांमधील आकडेवारी १५ डिसेंबर २०२५ पर्यंत प्राप्त होण्याची शक्यता. |
| भरपाई जमा होण्याची शक्यता | पीक विमा योजनेतून नुकसानभरपाई डिसेंबर २०२५ अखेर शेतकऱ्यांच्या खात्यात जमा होऊ शकेल, अशी शक्यता आहे. |
२. पीक विमा भरपाईचे निकष (अटी)
राज्य सरकारने हेक्टरी ₹ १७,५०० देण्याचे आश्वासन दिले असले तरी, शेतकऱ्याला मिळणारी प्रत्यक्षात रक्कम खालील ‘उंबरठा सूत्र’ (Threshold Formula) नुसार ठरेल:
अ) भरपाईचा आधार:
- भरपाईची रक्कम महसूल मंडळातील पीक कापणी प्रयोगातून (Crop Cutting Experiments) आलेल्या सरासरी उत्पादनावर अवलंबून असते.
- महसूल मंडळानुसार हे उत्पादन बदलते.
ब) उंबरठा उत्पादन (Threshold Yield) नियम:
- या सरासरी उत्पादनाची गेल्या पाच वर्षांमधील सरासरी उत्पादनाशी (उंबरठा उत्पादन) तुलना केली जाते.
- उदाहरणार्थ: जर महसूल मंडळाचे सरासरी उत्पादन उंबरठा उत्पादनाच्या १० टक्के कमी आले, तर शेतकऱ्याला विमा संरक्षित रकमेच्या केवळ १० टक्केच भरपाई मिळेल.
क) १००% भरपाई कधी?
- सोयाबीनसाठी विमा संरक्षित रक्कम सुमारे ₹ ५६ हजार रुपयांपर्यंत आहे.
- एखाद्या शेतकऱ्याला संपूर्ण विमा संरक्षित रक्कम (१००%) भरपाई म्हणून मिळण्यासाठी, संबंधित महसूल मंडळातील सरासरी उत्पादन ‘शून्य’ असणे अपेक्षित आहे.
शेतकऱ्यांसाठी महत्त्वाचा सल्ला
पीक कापणी प्रयोगाचे सर्व अहवाल प्राप्त झाल्यानंतरच विमा कंपनी अंतिम नुकसान भरपाई निश्चित करेल आणि ती डिसेंबर अखेरपर्यंत जमा होण्याची शक्यता आहे.
तुम्हाला सध्याचा कापूस (Cotton) किंवा सोयाबीनचा बाजार भाव (Market Rate) जाणून घ्यायचा आहे का?