Bandhkam Kamgar Yojana : महाराष्ट्र राज्यातील नोंदणीकृत बांधकाम कामगारांसाठी (Bandhkam Kamgar Yojana) एक अत्यंत दिलासादायक आणि महत्त्वपूर्ण घोषणा नुकतीच करण्यात आली आहे. या कामगारांना आता त्यांच्या वयाच्या ६० वर्षांनंतर वार्षिक ₹१२,००० पर्यंत निवृत्ती वेतन (पेन्शन) मिळणार आहे.
Bandhkam Kamgar Yojana
कामगार मंत्री अॅड. आकाश फुंडकर यांनी विधान परिषदेत या संदर्भात माहिती दिली आहे. नोंदणीकृत बांधकाम कामगार कल्याण मंडळाकडे नोंदणी असलेल्या ५८ लाखांहून अधिक कामगार आणि त्यांच्या कुटुंबांना या योजनेचा मोठा लाभ घेता येणार आहे.
बांधकाम कामगार निवृत्ती वेतन योजना: प्रमुख तपशील
राज्यातील बांधकाम कामगारांना सामाजिक सुरक्षा प्रदान करण्याच्या उद्देशाने ही निवृत्ती वेतन योजना लागू करण्यात आली आहे.
योजनेची पार्श्वभूमी
- स्थापना: केंद्र सरकारने १९९६ मध्ये इमारत आणि इतर बांधकाम कामगारांच्या हिताचा कायदा लागू केला. त्यानुसार राज्य सरकारने २००७ मध्ये नियम आखले आणि २०११ मध्ये बांधकाम कामगार कल्याण मंडळाची स्थापना केली.
- नोंदणी: १८ ते ६० वर्षे वयोगटातील कामगारांना या मंडळाकडे नोंदणी करता येते.
पेन्शन कोणाला मिळणार?
- वयोमर्यादा: बांधकाम कामगार कल्याण मंडळाकडे नोंदणी केलेल्या आणि ज्यांनी वयाची ६० वर्षे पूर्ण केली आहेत, अशा कामगारांना या योजनेचा लाभ मिळेल.
- नोंदणी आवश्यक: या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी कामगारांची मंडळाकडे नोंदणी असणे अनिवार्य आहे.
किती पेन्शन मिळणार? (नोंदणी कालावधीवर आधारित)
बांधकाम कामगारांना मिळणारे निवृत्ती वेतन हे त्यांच्या नोंदणी कालावधीवर (नोंदणीची एकूण वर्षे) आधारित निश्चित करण्यात आले आहे. या योजनेनुसार वार्षिक पेन्शनची रक्कम खालीलप्रमाणे दिली जाईल:
- १० वर्षे नोंदणी पूर्ण: वार्षिक ₹६,००० (दरमहा ₹५००)
- १५ वर्षे नोंदणी पूर्ण: वार्षिक ₹९,००० (दरमहा ₹७५०)
- २० वर्षे किंवा त्याहून अधिक नोंदणी पूर्ण: वार्षिक ₹१२,००० (दरमहा ₹१,०००)
या योजनेचे लाभ आणि फायदे
बांधकाम कामगारांना यापूर्वीच शासनाच्या विविध योजनांचा लाभ मिळत आहे. निवृत्ती वेतन योजना सुरू झाल्यामुळे त्यांचे उतारवयातील जीवन आर्थिकदृष्ट्या अधिक सुरक्षित होईल.
- आर्थिक स्थिरता: ६० वर्षांनंतर काम करण्याची क्षमता कमी झाल्यास मासिक उत्पन्न मिळण्याची खात्री.
- सुरक्षित भविष्य: निवृत्ती वेतनामुळे कामगारांना त्यांच्या मूलभूत गरजा पूर्ण करता येतील.
- इतर लाभ: निवृत्ती वेतनासोबतच या कामगारांना मुलीच्या लग्नासाठी ₹५१,०००, घरकुल योजना, भांडी योजना आणि सुरक्षा संच अशा विविध सरकारी योजनांचा लाभही मिळतो.
अर्ज कसा करायचा आणि काय काळजी घ्यावी?
- नोंदणी आवश्यक: सर्वप्रथम १८ ते ६० वयोगटातील कामगारांनी बांधकाम कामगार कल्याण मंडळाकडे आपली नोंदणी पूर्ण करावी. नोंदणी नसेल, तर निवृत्ती वेतनासह इतर कोणत्याही सरकारी योजनेचा लाभ मिळणार नाही.
- नोंदणी कालावधी: पेन्शनची रक्कम मिळवण्यासाठी नोंदणीचा कालावधी (१०, १५ किंवा २० वर्षे) पूर्ण होणे आवश्यक आहे.
- अर्ज: निवृत्ती वेतन योजनेचा अधिकृत अर्ज लवकरच मंडळाच्या संकेतस्थळावर किंवा संबंधित कार्यालयात उपलब्ध होण्याची शक्यता आहे. कामगारांनी आपल्या नोंदणीची कागदपत्रे आणि वयाचा पुरावा तयार ठेवावा.
